Hướng dẫn này sẽ giúp cho các bạn học sinh khối 12, tự tay làm ra thiết bị quang điện trở để phục vụ cho mục đích học tập môn Vật lý trong chương trình trung học phổ thông, cụ thể là bài Hiện tượng quan điện trong. Các dụng cụ và nguyên vật liệu có thể dễ dàng tìm thấy trong gia đình.
-Tấm phooc (1 tấm, hoặc mica, kích thước 35×25 cm).
-Quang trở (1 cái).
-Công tắc (1 cái).
-Đèn Led (6 cái).
-Sạc điện thoại (1 cái).
-Dây nối (15 đoạn, mỗi đoạn 10 cm).
-Miếng nhựa màu đen (1 tấm, kích thước 5×10 cm).
-Hàn điện tử (1 cái).
-Máy khoan điện tử (1 cái).
-Pin 1,5 V (2 cái, loại pin con thỏ).
-Giá nắp pin (1 cái, phù hợp với pin).
Dụng cụ: bút, máy khoan, tua vít.
Các bước thực hiện:
Bước 1: Phác họa sơ đồ
-Ta phác họa sơ đồ rồi dùng bút màu đánh dấu.
-Dùng máy khoan khoan các điểm đã đánh dấu
Bước 2: Lắp ráp
-Ta lắp ráp các đèn Led theo các lỗ đã khoan. Dùng máy hàn điện tử hàn các đèn Led với nhau thành một mạch gồm 2 dãy song song, mỗi dãy gồm 3 đèn Led nối tiếp. Ta cần chú ý các cực của Led khi mắc.
-Nối 1 đầu mạch Led với một chân quang trở, đầu kia nối với một cực của nguồn của cái sạc điện thoại. Cực còn lại của nguồn nối với chân kia của quang trở.
-Giá nắp pin 1 đầu nối với công tắc, 1 đầu nối với đèn Led, cái đèn mà chiếu vào quang trở.
*Hướng dẫn sử dụng
-Khi có ánh sáng chiếu vào quang trở ( chính là khi ta bật công tắc để ánh sáng của đèn Led chiếu vào quang trở), hiện tượng quang điện trong xảy ra, dẫn đến điện trở của quang trở giảm xuống mạnh. Do đó dòng điện từ nguồn dễ dàng qua quang trở để thắp sáng mạch đèn Led, làm cho đèn Led sáng rất mạnh.
-Khi che ánh sáng chiếu vào quang trở, do hiện tượng quang điện trong không xảy ra, quang trở có rất ít hạt tải điện nên dẫn điện kém. Do đó dòng điện từ nguồn đến mạch đèn yếu, làm cho đèn Led sáng yếu.
-Như vậy, khi sử dụng thiết bị, giáo viên làm thí nghiệm cho học sinh quan sát kèm theo giảng giải nguyên tắc hoạt động “hiện tượng quang điện trong “. Học sinh học lý thuyết, quan sát thí nghiệm sẽ dễ dàng tiếp thu bài học.
*Chú ý
-Thiết bị điện nên phải bảo đảm an toàn tuyệt đối
-Khi dùng xong thiết bị, ta để gọn gàng, tránh ẩm mốc.